ایران و سراسر جهان با یک فاجعه و بیماری هولناک و همهگیر مواجه شده است. در چین بعد از دو ماه بر این بیماری غلبه شد، اما در ایران بعد از دو ماه این بیماری بشدت اوج گرفت. دلیل آن مشخص است: چرا که تعداد قابل توجهی از ایرانیان بنا به خصوصیتهای تاریخی خود عادت دارند تا از محل تجاوز به حق دیگران و سوار شدن بر موج بحرانهای اجتماعی منفعتی کسب کنند. آدمهایی که بجای آنکه دست هم را برای پیشرفت بگیرند، پای هم را میگیرند تا مانع پیشرفت شوند. جامعه در حداقل تعاریف خود به جایی اطلاق میشود که متوسط غالب اعضایش اصول اولیه زندگی اجتماعی را بدانند و بدان پایبند باشند و منافع جمعی را جدای از منافع شخصی ندانند. جایی که اکثریت مردمش سد مشترک و متحدی در مقابل دشمنان و تهدیدهای مشترک باشند و در خفا و به منظور کسب امتیاز و رانت و غارت همنوع با آنان همدستی نکنند. جایی که دستکم اقلیتی از افرادش در قبال فعالان ضدتقلب و روشنگرانی که بخاطر مصالح جامعه از همه چیز خود گذشتهاند، سکوت و بیاعتنایی نکنند و در مقابل تهدیدها تنهایشان نگذارند.
اغلب ایرانیان در روزهای اخیر، چنانکه انتظارش میرفت، نه تنها از خرید و سفر و عیددیدنی و چارشنبهسوری و دیگر عادات نوروزی خود دست برنداشتند، که دولت و ملت دست در دست یکدیگر در بسیاری از رفتارهای مخرب دیگر، بخوبی با هم رقابت کردند و از همدیگر جلو زدند: در تبعیض میان انسانها و اولویت بخشیدن به خودیها و مسئولان و خانواده آنان برای برخورداری و دسترسی بهتر به امکانات بهداشتی و مراکز درمانی و کیتهای تشخیصی حتی بدون وجود علائم بیماری، در هرج و مرجهای تصمیمگیری و تشکیل انواع و اقسام ستادهای ملی و قرارگاههای ملی و کارگروههای ملی و پروژههای ملی و کمیتههای ملی و دیگر اسمهای بزرگ اما اغلب بیحاصل و بادکنکی، در بیاعتنایی به نیازمندیها و مشکلات مالی جمعیت عظیمی از مردم محروم و زحمتکش و بیکار شده و بیمار شده، در لغو رایگان بودن مراقبتهای درمانی حتی در بیمارستانهای دولتی و تلاش برای پول درآوردن از بلای عمومی، در جمعآوری ماسک و الکل از داروخانهها با ادعای قصد توزیع رایگان و سپردن آنها به بازار سیاه، در توزیع انبوه ماسکهای دوخته شده از پارچههای الیافی معمولی و غیرایمن، در ادعای سودجویانه ساخت و عرضه دارویهای درمان کرونا و فرستادن بیماران مستأصل و نسخه به دست به صفهای شلوغ داروخانههای بخصوص، در رپرتاژآگهیها و اخبار مسموم و سوداگرانه تلویزیون و خبرگزاریها و دیگر رسانههای رسمی و غیررسمی و دستورالعملهای غلط و سودجویانه و مرگبار برخی مقامات مسئول(+)، در انواع ظاهرسازیها و لافزدنها و حرکات نمایشی و فرمالیته نهادهای مختلف، در پهن کردن تختهای سربازی در یک سوله و ادعای ساختن یک بیمارستان دو هزار تختخوابی در دو روز، در ادعای حیرتانگیز و تأسفبار سپاه پاسداران مبنی بر ساخت دستگاه کرونایاب موسوم به مستعان برای تشخیص ویروس کرونا از فاصله صد متری، در پاشیدن موردی و خودنمایانه آب و وایتکس به ماشینها در وسط خیابانها به منظور جلب توجه و دعوت از خبرنگاران و شلوغکاریهای تبلیغاتی، در حقهبازی و عوامفریبی با نامهای طب اسلامی و طب ایرانی و طب ایران باستان و رقابتها و جنگ و دعواها و دندان کشیدنهای آنها با یکدیگر برای شکار هر چه بیشتر مردم بیپناه به تارها و تلههای خود و مکیدن خون و جان و مال آنها، در ادعای دروغین و تحمیقانه مقامات وزارت بهداشت مبنی بر به رسمیت شناخته شدن طب ایرانی در دنیا و در سازمان بهداشت جهانی(+) و اعتراض سازمان نظام پزشکی(+)، در استعمال پنبه با روغن بنفشه در ماتحت خود (تجویز طب اسلامی) و استعمال شنبلیله با روغن زیتون (تجویز طب ایرانی) همراه با رپرتاژآگهی سودجویانه برای یک شربت خودساخته(+)، در فرصتطلبی و سودجویی و کلاهبرداری و احتکار نیازمندیهای جانی مردم، در تقلب در مواد ضدعفونی و آب ریختن در الکل و فروختن الکل صنعتی و تینر و استون و لاک الکل و عرق سگی بجای الکل(+)، در توصیه به خوردن الکل به قصد ضدعفونی سلولهای بدن و افزایش تعداد قربانیان آن در حد قربانیان کرونا، در پرتاب کردن دستمالها و دستکشها و ماسکهای آلوده در سراسر کوچهها و خیابانهای شهر، در فرصتطلبی گسترده انواع سایتها و شبکههای اجتماعی و اپلیکیشنها برای تیترها و اخبار کاذب و افزایش بازدید و عضو از طریق فریب مخاطب و به بازی گرفتن جان و سلامتی او، در شوخی گرفتن هر چیز جدی و تفریح و سرگرمی و جوک ساختن برای بحرانی کاملاً کشنده و خطرناک، و بسیاری کارهای فاجعهبار دیگر از آدمهایی که به هم رحم نکردند و نمونه مشابه آنها در این اندازه در هیچ کجای جهان مشاهده و گزارش نشد.
اینگونه اعمال را اعمال غیرمدنی و یا حتی رفتارهای گلهای و غریزی ناشی از توحش نمینامند، چرا که چنین کارهایی را حتی حیوانات نیز در حیات وحش مرتکب نمیشوند. اینگونه اعمال و رفتارها را «آدمخواری» مینامند. «جنایت» مینامند. «جنایت علیه همنوع» و «جنایت علیه بشریت» مینامند. نتیجه چنین رفتارهایی این شده است که اکنون با همه تفاخرها و خودپرستیها و منیتهایی که داریم، در لب مرزهایمان به گدایی نشستهایم تا جامعه جهانی متمدن و جدی و آیندهنگر و اهل علم و اهل عمل، به ما دستکش و دستمال و ماسک و کیت تشخیص آزمایشگاهی و دستگاه تنفس مصنوعی و نتیجه تحقیقات علمی و دیگر لوازم ضروری برای بقا و زنده ماندن عنایت کند.
عواقب اینگونه جنایاتی که عده زیادی از ایرانیان در حق همنوع خود مرتکب شدند، نه تنها آمار مبتلایان و قربانیان را چندین برابر بالاتر برد و گریبان همان عده را نیز گرفت، که گریبان کادرهای درمانی و دلسوزان زحمتکش و افراد بیگناه و کودکان مظلوم و دیگر اشخاصی را هم گرفت که دارای فهم مدنی و شعور اجتماعی بودند. افراد فهیم مثل همیشه در باتلاقی که افراد نافهم ساختهاند، فرو خواهند رفت، چرا که کمتر و تنهاتر و منزویتر از آنی هستند که بتوانند تأثیری در یک «محیط آدمخواری» برجای بگذارند. جنایاتی که عده زیادی از ایرانیان در قبال یکدیگر مرتکب شدند به شکل لکه سیاه و خونینی در کنار هزاران لکه سرخ و سیاه دیگر در تاریخ پر رنج و شکنج این مملکت باقی خواهد ماند و آشکارتر از آنست که بتوان مسئولیت آنرا به عادت همیشگی از خود سلب کرد و به «بیگانگان متجاوز» نسبت داد.
چنین است که در صورت تداوم چنین وضعیتی، آیندهای سخت تیره و تار در انتظار همه ماست. تعریف و تمجیدهای تهوعآور از «ملت شریف ایران» و نیز سکوتهای عافیتطلبانه عافیتجویان و ملاحظهکاران، نتیجهای جز بدبختی و انحطاط بیشتر در پی نخواهد داشت. بیگمان کسانی که از شرایط ناهنجار فعلی سود میبرند، مایل به هیچگونه تغییری نیستند و هر نوع تغییر و اصلاح و بیان انتقادی را به زیان منافع خود میبینند.
امیدوارم که نسل آینده، نسلی که باقی خواهد ماند، جبران امروز را بکند و با درس گرفتن از تبهکاریهای نسل حاضر، جامعهای بسازد که اعضایش در آن احساس خوشبختی کنند.
پژوهشهایی که جهانیان برای نجات بشریت و برای شناخت این ویروس و مقابله با آن انجام داده و میدهند، در قیاس با زمان سپری شده، به نحو چشمگیری زیاد است. این اپیدمی به روشنی به همگان نشان داد که راه نجات همواره در دانش و روش علمی است و نه در هیچ دستاویز واهی دیگر. با این حال دانش به سختی میتواند در جوامع کمهوش بر دیو نیرومند جهل و خرافه غلبه کند. چرا که «دروغ بسا سهمگین است!»
کرونا و تنهایی انسان
۱۵ اسفند ۱۳۹۸
برای دوستم محمدجواد خلج
کرونا بهرغم همه مصائب و عواقب آن، به همه ما نشان داد که آدمی در این کره خاکی چقدر تنها و بیپناه است. کرهای که اگر آنرا به اندازه ته یک سوزن کوچک کنیم، نزدیکترین جرم آسمانی خارج از منظومه شمسی به اندازه هزار کیلومتر با آن فاصله دارد. ته سوزنی در یک کاهدان هزار کیلومتری! یک ویروس نوپدید که فقط چند ماه از تولد آن گذشته است و اندازهای در حدود صد نانومتر دارد، توانست تمامی تمدن بشری و تواناییهای علمی و تکنولوژیکی انسان را اینچنین به سخره بگیرد و عجز آدمی را در آینه بزرگش به نمایش بگذارد. ویروس کوچکی که طول پنج هزار تای آنها به اندازه عرض سوراخ یک سوزن است.
به واسطه این بیماری و این درد مشترک، بهتر پی بردیم که چقدر محتاج یکدیگریم. دانستیم که بیماری یک نفر، بیماری همه است و درد و رنج یک نفر، درد و رنج همگان است. دانستیم که هیچیک از ما و جوامع ما، جزیرههای مستقل و بیتأثیر از مصائب دیگران نیستند و همه در یک کشتی نشستهایم. دانستیم که سلامتی هنگامی معنا پیدا میکند که همه از آن برخوردار باشند و شادی و خوشبختی نیز هنگامی معنا پیدا میکند که همگان از آن بهرهمند باشند. دانستیم که چقدر از یکدیگر تأثیر میپذیریم و رنج یک نفر چگونه بر زندگی دیگران تأثیر میگذارد. دانستیم که مرزهایی که به دور خود و به دور کشورها و فرهنگها و قومیتها و ملیتها و منیتها و دیگر پیلههای تنگ و تاریک خود میکشیم، تا چه اندازه بیحاصل هستند. دانستیم که چقدر به یکدیگر وابستهایم و چگونه یک جان در چند پیکریم. دانستیم که چیزهایی مهمتر از سقوط بورسها و بازارها هم وجود دارد. دانستیم که در این جهان خیلی خیلی بزرگ چگونه از یک موجود خیلی خیلی کوچک شکست میخوریم. و این ما هستیم ای انسان! ذرهای ناچیز و تنها و بیپناه در جهان هستی، ضعیف و ناتوان در برابر ذرهای میکروسکوپی، اما دائماً در حال نزاع و نابودی یکدیگر.
پینوشت:
به هنگام شیوع کرونا در ایران، رسانههای خبری غربی آکنده از تصاویر زمینی و ماهوارهای از گورستانها و بیمارستانها شدند و هر چه بیشتر بر دامنه نگرانیها و ترس عمومی افزودند، اما هنگامی که کرونا آنهم در آن سطح وسیعش به اروپا و آمریکا رسید، آنان هیچ تصویر مشابهی را از کشورهای خود منتشر نکردند و دست به سانسور گسترده خبری و تصویری زدند. اینرا در کنار همه رفتارهای دیگر رسانههای غربی که در جاهای دیگر بدانها اشاره کردهام، بیاد داشته باشیم.
همچنین بنگرید به:
مسئله الکل و دستورالعملهای مرگبار
مشخصهها و نشانههای جوامع دارای خوی غارتگری و ایران در عصر وقاحت!