وقتی دو سال از بهترین ایام جوانی خود را صرف بیگاری‌ای به نام خدمت مثلاً مقدس سربازی می‌کردیم، تصور ما بر این بود که این وظیفه‌ای شهروندی و رایج در تمامی کشورهای جهان است. اما بعدها که از القائات و تبلیغات رایج تا حدی خلاصی یافتیم، دانستیم که این بردگی نظامی و بهره‌کشی ظالمانه از عمر و فرصت‌های رشد یک جوان- به عنوان ارزشمندترین سرمایه هر کشوری- از زمان رضاشاه در ایران رسمیت یافته و امروزه به این شکل دائمی و اجباری و طولانی و بی‌دستمزد نه تنها در اغلب کشورهای جهان رایج نیست، که فقط در حدود ده کشور وجود دارد: ایران، ترکیه، سوریه، قبرس، مصر، کلمبیا، کره شمالی و دو-سه تای دیگر. در اکثر قریب به اتفاق کشورهای آسیایی، آفریقایی، آمریکایی و اروپایی جهان و از جمله در عراق، افغانستان، پاکستان و عربستان، سربازی اجباری نیست و مانند همه مشاغل دیگر بصورت اختیاری و در ازای دستمزد و دیگر حقوق مترتبه بر آن است. بخصوص هنگامی که بیگاری سربازی قابل خرید و معاوضه با پول باشد و در نتیجه فقط به محرومان و فرودستان جامعه منحصر شود، به ظالمانه‌ترین شکل خود در می‌آید.
سرتیپ محمد آیرملو در خاطرات خود آورده است که سربازگیری‌ای که سردار سپه پی‌ریزی کرد، فقط شامل جوانان روستایی می‌شد و جوانان شهری- مگر به میل خود- از آن معاف بودند. در این کتاب همچنین آمده است که بسیاری از این جوانان بدون آنکه اصولاً با مفهوم «میهن» آشنا باشند، به خدمتکاری در خانه افسران و امرای ارتش و کهنه‌شویی اطفال آنان گماشته می‌شدند و بعضاً- اگر خوش آب و رنگ بودند- قربانی سوءاستفاده‌های جنسی نیز می‌شدند.
بنگرید به: آیرملو، محمد، یادواره‌های یک بچه قزاق- خاطرات سرتیپ آیرملو، تهران، ۱۳۸۸، صفحه ۶۷ تا ۷۲.
